Hastalar, bir cerrahın başarılı olduğunu nasıl anlayabilir? Prof. Dr. Oktar Asoğlu, “Araştırdık; bir cerrah 100 tane kapalı operasyon yaptıktan sonra ancak açık ameliyattaki kadar başarılı oluyor” diyor
İç organ ameliyatlarında özellikle de kanserlerde kapalı cerrahi tercih ediliyor. Ancak, açık ameliyatlar kadar başarılı olup olmadıkları hâlâ tartışmalı. İstanbul Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Oktar Asoğlu, karın içine uygulanan kapalı ameliyatlarla ilgili sorularımızı yanıtladı:
Kapalı ameliyatlar sindirim sistemi kanserlerinde uygulanabilir mi?
Laparoskopik cerrahi ilk olarak safra kesesi, apandisit, fıtık gibi karnın tek bir alanını ilgilendiren hastalıkların tedavisinde yaygın kullanılmaya başlandı. Zaman içinde elde edilen deneyim sonucunda, giderek daha karmaşık cerrahilerde uygulandı. Bugün için sindirim siteminde; yemek borusu, pankreas, mide ve kalın bağırsak kanserlerinde yaygın olarak kapalı ameliyat yöntemi kullanabiliyoruz.
EĞİTİM VE TECRÜBE
Sindirim sistemi kanserlerinde laparoskopi uygulayacak cerrah nasıl olmalı? Her cerrah bu ameliyatı rahatlıkla yapabilir mi?
Amerika’da bile, kalın bağırsak kanseri ile uğraşan kolorektal cerrahların yaklaşık yüzde 20’si, laparoskopik cerrahiyi uygulayabilir haldedir. Bunun için ciddi bir eğitimden geçmeleri ve belirli bir sayıda operasyon yapmış olmaları gerekmektedir. Örneğin bir cerrahın bir rektum kanseri ameliyatında açık cerrahiye eşit sonuçlar elde edebilmesi için 100 civarında laparoskopik ameliyat yapması gerekir. Bu sayı çok yüksek olduğu için bunu yapabilecek cerrahın konuyla ilgili yeterli eğitimden geçmesi ve laparoskopiye odaklanması önemlidir. Başarılı bir cerrah, elde ettiği beceriyi sürekli uygulayabilmelidir.
ÇABUK İYİLEŞİRLER
Laparoskopik cerrah diye bir kavram var mı?
Laparospopik cerrah diye bir kavram yoktur. Sadece belli alanda spesifikleşmiş cerrahlar, hastalarına klasik cerrahinin yanı sıra laparoskopik cerrahiyi de sunabilir. Bir cerrahın her şeyi yapmasının çok bilimsel gerçekliği yoktur.
Kapalı ameliyatın hastaya ne tür getirileri oluyor?
Hastanede kalış süresini azalıyor, hasta çok daha az ağrı duyuyor. Karın kesisi çok daha küçük olduğu için hastada ağrı kesici kullanmaya çoğu zaman gerek bile kalmıyor. Eğer deneyimli ve iyi eğitimli cerrahlar tarafından yapılırsa açık cerrahiye göre çok daha iyi sonuç alınıyor. Hastalar, kemoterapiye daha çabuk başlayabiliyor.
GÖBEK DELİĞİNDEN GİRİŞ YAPMAMIZ GEREKMİYOR
Laparoskopik ameliyatlar için özellikle göbek deliğinden girmeyi mi tercih ediyorsunuz? Normalde, ameliyat edilecek organa en yakın yer mi tercih edilmeli?
Bu çok teknik bir soru ve yanıtı da ne ameliyatı yaptığınıza göre değişir. Genellikle, kamera ile çalışma deliklerini birbiriyle çarpışmayacak uzaklıkta ve hastalığın bulunduğu yere göre konuşlandırırız. Mutlaka göbek deliği kullanılacak diye bir kuralımız yoktur. Önemli olan hastalığı doğru ve hastaya zarar vermeden tedavi edebilecek kesi yerlerinin belirlenebilmesidir.
Kapalı yöntemde ameliyat süresi kısalıyor mu? Kısalmıyorsa neden kısalmıyor?
Sindirim sistemi kanserlerinde, deneyim arttıkça sürenin kısaldığını gördük. Şu an, açık cerrahi ile yaklaşık aynı sürede (hatta yapan cerraha bağlı olarak açık cerrahiden daha kısa sürelerde) laparoskopik ameliyat yapabiliyoruz.
AZ DENEYİMİN SONU HÜSRAN
Laparoskopik ya da robotik cerrahi önerilen hastalar nelere dikkat etmeli?
Hastalar öncelikli olarak bu yöntemi uygulayacak kişinin ve kurumun sonuçlarının ne olduğunu öğrenmeli. Laparoskopinin, az bir deneyimle yapıldığı zaman kötü sonuçlar yaratabilecek bir yöntem olduğunun bilincine varılmalı. Cerrahın, yeterli kapalı ameliyat deneyimi ve eğitimi yoksa açık cerrahiye kendilerini teslim etmeliler. Önemli olan doğru tedavidir. Amaç cerrahın ya da başvurulan merkezin kendisini tatmin etmesi değildir. Hastalar, öncelikle kendi sağlıkları için en doğrusunun ne olduğuna karar vermelidir.
GELİŞMİŞ ÜLKELERDEN BİLE İYİ DURUMDAYIZ
Sizin laparoskopiyle ilgili tecrübeniz nedir? Bu alanda neler yaptınız? Özellikle hangi ameliyatları tercih ediyorsunuz? Ülkemizin bu konuda dünya genelindeki yeri nedir?
10 yıldır sadece sindirim sistemi kanserlerinin cerrahi tedavisi ile uğraşıyorum. İyi sayıda laparoskopik kalın bağırsak, rektum kanseri ve mide kanseri tedavileri gerçekleştirdim. Bu konuda dünyayla eşit sonuçlara sahibiz. Bunu da gerek yurt dışı konuşmalarına davet edilerek, gerekse de uluslararası makalelerimizle ifade ediyoruz. Dünyadaki yerimizin, gelişmiş ülkelerden zaman zaman daha iyi olduğunu gururla söyleyebilirim.
AMELİYATI ROBOT TEK BAŞINA YAPMIYOR Kİ!
Sık sık medyaya yansıyan robotik cerrahi, laparoskopinin bir parçası mı? Kanser cerrahisinde daha iyi sonuçlara yol açıyor mu?
Şu ana kadar robotik cerrahinin laparoskopiden daha üstün olduğunu gösteren bir çalışma yok. Gerek kalın bağırsak ve rektum kanserlerinde, gerekse de mide kanserlerinde dünyada yaygın olarak laparoskopik cerrahi kullanılıyor.
ÇOK PAHALI BİR YÖNTEM
Robotik cerrahinin avantajları neler?
Robot cerrahisi, bazı karın içi operasyonlarda üstünlük sağlayabiliyor. Laparoskopik cerrahiyi iyi uygulayamayan bir hekimin birden bire robotik bir cerrahi uygulaması beklenmez. Çünkü robot kendi kendine ameliyat yapmıyor!
YARIN: ROBOTLAR CERRAHLARIN YERİNİ ALABİLECEK Mİ?
Kaynak: Sabah Gazetesi
