Anal kanal, rektumla dış ortamı birbirine bağlayan, istemli ve istemsiz kaslarla çevrilmiş bir yapıdır. Bu kaslar sayesinde dışkı tutma, dışkılama gerçekleşmektedir. Anal kanser ise anal kanalın içerisinde, anal açıklıktan veya anal açıklık çevresinden gelişen kanserlerdir.
ANAL KANSER GÖRÜLME SIKLIĞI
Sindirim sistemi kanserlerinin %1-2 ‘sini oluşturmaktadır. Birleşik Devletler’de her yıl 4000 hastaya anal kanser tanısı konulmaktadır. Yılda 600 kişi anal kanser sebebi ile yaşamını yitirmektedir.
KİMLER RİSK ALTINDADIR?
Anal kanser çoğunlukla HPV ( human papilloma virus) isimli virüsten kaynaklanmaktadır. Bu virüs ayrıca serviks kanseri ile de ilişkilidir. HPV bulaşmış ve aşağıdaki risk faktörlerie sahip kişilerde hastalık gelişme ihtimali artmıştır:
–50 yaşın üzerinde olmak
–Anal yoldan cinsel ilişkiye girmek
–Sigara
–Bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar (AIDS enfeksiyonu, organ nakilli hastalar, doğuştan veya kazanılmış bağışıklık sisteminde zayıflık olanlar)
–Uzun süreli tedavi edilmemiş perianal fistülü olan veya makat çervresinde kronikleşmiş açok yarası olan hastalar
–Pelvik bölgeye radyasyon uygulanması
ANAL KANSER ÖNLENEBİLİR Mİ?
Rutin kontrollerle ve risk faktörlerinin azaltılmasıyla hastalığın gelişme ihtimali oldukça azaltılır. Anal yoldan cinsel ilişkiye girmekten ve HPV ve HIV enfeksiyonlarından kaçınmak, ilişki esnasında kondom kullanmak, kadın hastaların pap-smear testi ile rutin jinekolojik kontrol altında olması ile hastalık gelişimi önlenebilmektedir.
ANAL KANSERİN BULGULARI NELERDİR?
–Anal kanserler sıkılıkla erken fark edilmektedir. Sindirim sistemi kanserleri arasında ulaşımı en rahat bölgedir.
–Makattan kanama
–Makatta kitle veya bası hissi
–Makatta devam eden kaşıntı
–Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik
–Dışkının incelmesi
–Makattan püy veya mukus sızıntısı
–Kasık bölgesinde ele gelen şişlikler
–En sık görülen bulgulardır.
TANI NASIL KONULUR?
Anal kanaldaki lezyondan biyopsi alınır. Biyopsinin sonucuna göre tanı konulur.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Tedavisi cerrahidir. Cerrahi öncesi veya cerrahinin uygun olmadığı hastalarda radyoterapi (ışın tedavisi) ve kemoterapi (ilaç tedavisi) kullanılmaktadır. Ameliyatta makat bölgesi tümörden tamamen temizlenecek şekilde çevre kas yapıları ile beraber çıkarılmalıdır. Tümörün büyüklüğü ve yayılımına göre geride kalan boşluk kapatılamayacak kadar büyük ise vücudun başka yerinden doku (flep) nakli yapılmaktadır. Anal kanalla beraber rektum da çıkarılmaktadır. Hastalar kalıcı olarak dışkılama fonksiyonlarını karından yapacaklardır. Ameliyat laparoskopik olarak yapılabilmektedir. Cerrah rektumu ve kalın bağırsağı laparoskopik olarak serbestledikten sonra ikinci aşama olarak makat bölgesinde çalışarak ameliyatı tamamlamaktadır.
AMELİYATTAN SONRA NERELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Nüks açısından dikkatli takip edilmelidir. Sık takipler ile gelişen nüks erken fark edilebilir ve başarıyla tedavi edilebilir.
